کوپلینگ لاستیکی چیست و چه کاربردی دارد؟
کوپلینگ لاستیکی نوعی ضربه‌گیر انعطاف‌پذیر است که از لاستیک مصنوعی ساخته می‌شود. این قطعه در سیستم‌های انتقال نیرو و بسیاری از صنایع دیگر به‌صورت گسترده مورد استفاده قرار می‌گیرد.
کوپلینگ لاستیکی یکی از قطعات بسیار پرکاربرد در موتور‌ها و ماشین‌آلات صنعتی است. ویژگی انعطاف‌پذیری این قطعه باعث می‌شود ارتعاشات و ضربات آنی در حین انتقال نیرو به‌خوبی جذب شوند. به همین دلیل، کوپلینگ لاستیکی نقش مهمی در کاهش لرزش، صدای اضافی و جلوگیری از آسیب به سیستم‌های مکانیکی ایفا می‌کند. این قطعه با جذب انرژی ضربات، از انتقال شوک به سایر بخش‌های دستگاه جلوگیری می‌کند.
در زمان راه‌اندازی یا توقف ناگهانی تجهیزات، کوپلینگ لاستیکی به‌عنوان یک جذب‌کننده شوک عمل کرده و از آسیب‌دیدگی قطعات جلوگیری می‌کند. همچنین، به دلیل قابلیت بالای جذب لرزش، در بسیاری از سیستم‌های دوار و تجهیزات حساس، انتخاب مناسبی به شمار می‌رود.
انواع کوپلینگ لاستیکی
کوپلینگ صلب
کوپلینگ فلنچی
کوپلینگ موف
کوپلینگ غلافی
کوپلینگ زنجیره ای
کوپلینگ دنده ای
کوپلینگ انعطاف پذیر
انواع کوپلینگ لاستیکی
در ادامه با مهم‌ترین انواع کوپلینگ‌های لاستیکی آشنا می‌شوید:
1. کوپلینگ صلب
از این نوع کوپلینگ برای اتصال دو شافت در یک سیستم مکانیکی یا موتور استفاده می‌شود. کوپلینگ صلب در کاربردهایی مانند اتصال موتور به ژنراتور یا ایجاد اتصال میان اجزای یک سیستم واحد بسیار کاربرد دارد.
2. کوپلینگ فلنچی
این نوع کوپلینگ زیرمجموعه کوپلینگ‌های صلب است. از آن برای اتصال شافت‌های هم‌تراز در شرایط استاتیکی یا دینامیکی استفاده می‌شود. فلنچ‌ها در انتهای شافت‌ها نصب شده و از طریق پیچ‌ها به یکدیگر متصل می‌شوند.
3. کوپلینگ موف
کوپلینگ موف از دو قطعه چدنی تشکیل شده که با پیچ و مهره فولادی به هم متصل می‌شوند. یکی از ویژگی‌های مهم این مدل، جداسازی آسان بدون نیاز به جدا کردن شافت‌ها است.
4. کوپلینگ غلافی
ارزان‌ترین و ساده‌ترین نوع کوپلینگ صلب هستند که از یک قطعه لوله‌ای تشکیل شده‌اند که اندازه قطر داخلی آن با شافت برابر است. غلاف بر روی شافت می‌لغزد؛ به طوری که در وسط کوپلینگ به هم می‌رسند. پیچ تنظیم را باید به صورتی سفت کرد که روی شافت‌ها را لمس کنند و آنها را در محل قرار دهند، بدون این که از تمام کوپلینگ رد شوند. کوپلینگ غلافی، یک لوله است که داخل آن با تلرانس مورد نیاز بر اساس اندازه شافت پرداخته شده است. از کوپلینگ برای انتقال گشتاور با استفاده از یک خار استفاده می‌شود که یک شیار خار در داخل آن قرار می‌گیرد. برای قفل کردن کوپلینگ در محل خود، دو سوراخ رزوه شده است و انتهای شافت‌ها با هم کوپل و مماس و به وسیله یک غلاف پوشیده می‌شوند.
5. کوپلینگ زنجیره‌ای
یکی دیگر از انواع کوپلینگ لاستیکی کوپلینگ زنجیره‌ای می باشد. که برای انتقال نیرو میان دو شافت استفاده می‌شود. عموما کوپلینگ‌های زنجیره‌ای در انتهای موتور یا گیربکس نصب شده و در اتصال به دستگاه برای انتقال نیرو کاربرد دارند. استفاده از کوپلینگ‌های زنجیره‌ای یک روش اقتصادی برای انتقال نیرو در میان شافت‌ها به شمار می‌رود.
6. کوپلینگ دنده‌ای
یک دستگاه مکانیکی است که برای انتقال گشتاور بین دو شافت غیر هم‌راستا به کار می‌رود. این کوپلینگ از یک اتصال انعطاف پذیر متصل به هر شافت تشکیل شده است. این دو مفصل توسط یک شافت سوم به نام هرزگرد یا اسپیندل به هم متصل می‌شوند. هر مفصل از یک جفت چرخ‌دنده داخلی خارجی با نسبت دنده ۱:۱ تشکیل می‌شود. کناره دنده‌ها و قطر بیرونی چرخ‌دنده خارجی دارای تاج هستند تا ناهم‌ترازی بین دو چرخ‌دنده را پوشش دهند.
7. کوپلینگ انعطاف‌پذیر
از این نوع کوپلینگ لاستیکی برای انتقال گشتاور از یک شافت به شافت دیگر استفاده شده و برای زمانی که شافت‌ها با یکدیگر هم‌تراز نباشند مناسب‌تر است. این کوپلینگ‌ها می‌توانند عدم انطباق تا حدود 3 درجه را کنترل کنند. همچنین انواع کوپلینگ انعطاف پذیر در کاهش لرزش و سر و صدا کاربرد بسیاری دارند.
امید وارم این مقاله برای شما مفید بوده باشد.