کوپلینگ (coupling)، در لغت به معنای (اتصال، جفت کردن، جفت، سرپیچ، متصل کننده، جفت شدگی، جفت ساز، جالس) می‌باشد. کوپلنگ وسیله است که برای اتصال دو شفت در انتهای خود به منظور انتقال قدرت استفاده می شود. هدف اصلی کوپلینگ‌ها، پیوستن دو قطعه قابل چرخش است، در حالی که اجازه می دهد قطعه راحت بچرخد. انگیزه های اولیه برای ساخت کوپلینگ لاستیکی را باید در چرخ ها جستجو کرد.در حقیقت اگر نبود، نیازی به ساخت چنین قطعه ای قرن ها به تعویق می افتاد.
ماشبن آلات دوار معمولا یا محرک هستند مانند الکتروموتور، توربین گاز، توربین بخار و موتورهای احتراق داخلی و.. یا متحرک و مانئ کمپرسور، پمپ، دمنده، هواکش، همزن و… . انتقال قدرت ار ماشین محرک به متحرک نیز از طریق قطعاتی مانند کوپلنگ، کلاج، تسمه، چرخ دنده، زنجیرو … انجام می شود که هر یک از آنها با توجه به نوع ماشین در شرایط خاص خود مورد استفاده قرار می گیرند.
بنابراین کوپلنگ ها یکی از سیستم های انتقال قدرت مکانیکی می باشند که گشتاور را از شفت ماشین محرک به متحرک منتقل میکنند.
انواع کوپلینگ ها
كوپلینگ ها بر اساس ساختمان و اجزایشان، به دو دسته اصلی كوپلینگ های صلب و انعطاف پذير تقسیم می شوند:
كوپلینگ های صلب طوری طراحی شده اند كه نمی توانند هیچگونه ناهمراستایی شفت ها را تحمل كنند. اما كوپلینگ های انعطاف پذیر می توانند تا حدودی ناهم محوری ها را تحمل كنند و به شفت ها اجازه حركت به سمت جلو و عقب را در راستای محوری یا شعاعی بدهند. نوع كوپلینگ ها با توجه به كاربردشان در دستگاه مورد نظر انتخاب می شود. همچنین می بایست به طور صحیحی تنظیم شوند تا از عمر مفید و انتقال قدرت موثر آنها اطمینان حاصل شود. در غیر این صورت ممكن است، بیرینگ ها یا شفت ماشین دچار سایش شده و آسیب ببیند.
کوپلینگ لاستیکی سخت
این نوع کوپلینگ ها جهت اتصال دو محور کاملا هم راستا در تجهیزاتی که در آن ها هم محوری دقیق دو محور ضروری و قابل دسترس است استفاده می شود لازم به ذکر است که هر گونه عدم تقارن محوری در این نوع کوپلنگ لاستیکی خرابی های سریع را در اثر تنش های بالا به دنبال دارد.
کاربرد کوپلنگ های صلب در مقایسه با نوع انعطاف پذیر آن کمتر است.
کوپلینگ های صلب معمولاً در جاهایی کاربرد دارند که دارای محرک عمودی باشند.
با توجه به اینکه کوپلینگ های صلب محور تجهیزات را به طور مستقیم به محور موتور متصل می نمایند، این انتقال حرکت هیچ گونه بار محوری (فشار محوری) به موتور وارد نمی کند. کوپلنگ های صلب، تماماً از مواد فلزی ساخته شده اند.
این ویژگی، امکان استفاده از آنها ها در دماهای بالا، سرعت های بالا، فضاهای محلول و محرک های با اسب بخار بالا را فراهم می سازد.
کوپلینگ انعطاف پذیر
کوپلنگ انعطاف پذیر برای انتقال گشتاور از یک شفت به دیگری استفاده می شود زمانی که دو شفت کمی ناهموار می باشند. نوع انعطاف پذیر این محصول در انواع مختلف تجاری در دسترس هستند که هر یک برای شرایط کاری خاصی مناسب می باشند این نوع کوپلنگ ها می توانند عدم تقارن محوری شعاعی و زاویه ای را بین محور محرک و متحرک تحمل کنند.
چهار وظیفه اصلی کوپلینگ های انعطاف پذیر:
۱- انتقال گشتاور و سرعت از محرک به متحرک
۲- خنثی و مستهلک کردن ارتعاشات
۳-جبران نامیزانیها
۴-تاثیر بر فرکانس طبیعی سیستم
