بالشتک الاستومری یک نوع لایه‌هایی از لاستیک است که با فولاد مسلح شده است. این لایه‌ها اغلب با نام تجاری “نئوپرن” شناخته می‌شوند.
خاصیت مهم نئوپرن، تحمل وزن بالایی است که می‌تواند برای پل‌ها و سازههای بزرگ، مانند: مواد نقلیه ایجاد شود. اما این نوع لاستیک در مقابل جابجایی‌های بزرگ مقاومت کمتری دارد، بنابراین از فلزات به عنوان تقویت کننده استفاده می‌شود.
نئوپرن‌ها می‌توانند از لاستیک‌های مصنوعی یا طبیعی ساخته شوند، اما نئوپرن‌هایی که از لاستیک‌های طبیعی ساخته شده‌اند، معمولاً عمر طولانی‌تری دارند و به همین دلیل گران‌تر هستند.
این تفاوت در قیمت از طریق مواد اولیه مورد استفاده توسط سازندگان تعیین می‌شود.
نئوپرن‌ها خانواده‌ای از لاستیک‌ها هستند که از پایداری شیمیایی خوبی برخوردارند و انعطاف پذیری بالایی در برابر تغییرات دمایی دارند. این ویژگی‌ها باعث می‌شود که نئوپرن‌ها مناسب برای استفاده در سازههای بزرگ مانند پل‌ها باشند.
علاوه بر این، نئوپرن نقش ضربه‌گیر و لرزه‌گیر را نیز دارد و می‌تواند عمر سازه را افزایش دهد و هزینه‌های تعمیرات و نگهداری را کاهش دهد.
کاربرد نئوپرن چیست؟
نئوپرن‌ها از مقاومت بالایی برخوردارند. به علاوه به علت سازگاری آنها با انواع شرایط آب و هوایی برای استفاده در همه‌ی شهرها مناسب هستند. به علاوه مقاومت بالا، تحمل وزن های بالا و جلوگیری از ارتعاشات در سازه ها سبب شده است که نئوپرن‌ها در انواع سازه ها نظیر پل ها و ساختمان ها مورد استفاده قرار بگیرد.
این محصول را نه فقط در ساخت سازه ها بلکه برای تعمیر و افزایش مقاومت یک سازه قدیمی در برابر عوامل مختلف استفاده می‌کنند.
از نئوپرن‌ها در ساخت پل های جدید و مرمت پل های قدیمی استفاده می‌شود. در ساختمان‌های بزرگ فولادی و بتنی، در سالن‌های ورزشی و در سازههای پالایشگاه ها نیز از نئوپرن استفاده می‌شود.
بطور خلاصه نئوپرن در موارد زیر کاربرد دارد:
– انواع پل ها و ساختمان ها
– انواع سازه های بتنی و فولادی
– ورزشگاه ها و سالن های ورزشی
– زیر پایه های تحتانی ماشین آلات داینامیکی از قبیل انواع ماشین های فوق سنگین و پرس ها ، الکتروپمپ ها ، ژنراتورها و … تانکرها و سیلو ها
– موزه ها ، سالن های نمایشگاهی ، کتابخانه ها و …
ویژگی های نئوپرن
نئوپرن‌ها از مقاومت بالا و جذب ارتعاشات برخوردارند.
در انواع سازه ها نئوپرن با جذب ارتعاشات و جلوگیری از ضربات، مقاومت سازه را افزایش می‌دهد.
به علاوه تحمل زیاد در برابر وزن بالا این محصول را در برابر وزن وسایل نقلیه که روی پل ها تردد می‌کنند بسیار مقاوم کرده است.
از دیگر ویژگی‌های نئوپرن انعطاف پذیری بالای آن است. انعطاف پذیری آن در یک زمان در دو جهت نیز ممکن است. به علاوه نئوپرن با انواع شرایط آب و هوایی نظیر هوای زیر صفر درجه یا بالای ۵۰ درجه نیز سازگار است و در تمامی نقاط ایران می‌توان از آن استفاده کرد. یک ویژگی مهم دیگر قیمت مناسب نئوپرن‌ها است.
نئوپرن به سادگی در دسترس است و با قیمت مناسب می‌توان از آن در انواع سازه ها استفاده نمود.
مزایای نئوپرن
- نقش لرزه گیر و ضربه گیر در سازه جهت دفع ارتعاشات و ضربات احتمالی وارده بر آن
- افزایش مقاومت سازه در برابر ارتعاشات
- تحمل و نگهداری بارهای افقی و عمودی
- قابلیت انعطاف در یک زمان در دو جهت مختلف
- پراکنده نمودن و عبور فشارهای وارده بر سازه
- مقاومت در برابر فشار بالا
- تحمل همزمان تاب در سه محور مختلف
- چرخش حول محورهای مختلف و تغییر شکل همزمان
- مقاومت بالا در شرایط دمایی و جوی مختلف
- کاهش بار مرده
- افزایش قابل توجه عمر سازه و کاهش هزینه‌های جانبی نظیر کاهش هزینه های تعمیر و ساخت مجدد سازه
- قیمت مناسب، اقتصادی و در دسترس بودن
انواع نئوپرن
نئوپرن‌ها به دو گروه نئوپرن‌های الاستومر مصنوعی و نئوپرن‌های الاستومر طبیعی تقسیم می‌شوند.
الاستومر مصنوعی نسبت به نوع طبیعی از مقاومت کمتری برخوردار است اما قیمت آن مناسب تر است از این رو به دلایل اقتصادی از این نوع نئوپرن استفاده می‌شود.
در مقابل نئوپرن‌های طبیعی از جنس کائوچو هستند و از مقاومت بالاتری نسبت به نوع مصنوعی آن برخوردارند. نئوپرن‌ها به گروه های کوچکتری نیز تقسیم می‌شوند:
اولین دسته نئوپرن‌های مسلح هستند. این نئوپرن‌ها در برابر فشار مقاومت بالایی دارند اما انعطاف پذیری آنها به نسب کمتر است. اصولا نئوپرن‌ها را همراه با ورقه های فولادی موازی استفاده می‌کنند تا مقاومت کششی آنها را بالاتر ببرند.
برای دسته دیگر، سُربی با مشخصات فیزیکی خاص در نئوپرن قرار می‌گیرد. این سرب می‌تواند خواص نئوپرن را بهبود بخشد و تأثیر مثبتی در افزایش مقاومت در برابر فشار و انتقال نیرو در نئوپرن بگذارد.
به این نوع نئوپرن‌ها، نئوپرن هسته چوبی می‌گویند.
بعضی مواقع به خصوص در ساخت پل ها نیاز می‌شود تا اصطکاک را تا حد امکان کاهش داد. در این صورت با پوشاندن سطح نئوپرن با لایه‌ای از تفلون این اصطکاک را تا سطح زیادی کاهش می‌دهند.
اجرای نئوپرن
برای نصب نئوپرن در سطوح مختلف، سطح مورد نظر باید تمیز باشد و هیچ گونه گرد و غبار و آلودگی روی آن وجود نداشته باشد.
به علاوه سطح باید صاف و هموار و فاقد برجستگی یا حفره باشد.
اگر سطح دارای برجستگی یا فرورفتگی است می‌توان با اپوکسی آن را صاف و یکدست کرد.
برای سطوح فلزی نیز، فلز نباید زنگ زدگی، خوردگی یا برجستگی داشته باشد.
فلز را نیز می‌توان با اپوکسی صاف و هموار کرد.
هرگونه جوشکاری در فلزات نیز باید قبل از نصب نئوپرن انجام گیرد زیرا در دماهای بسیار بالا به نئوپرن آسیب وارد می‌شود.