پلی اورتان (پلی یورتان “polyurethane”) چیست و چه کاربردی دارد؟
پلی اورتان ها را اولین بار اوتو بایر در سال ۱۹۳۷ در آلمان کشف کرد. بعد از آن این مواد با داشتن خواص ویژه پیشرفت بسیار زیادی را در انواع صنایع جهان داشتند. اولین پلی یورتان، از واکنش دی‌ایزوسیانات تولید شدند. آلیتان‌ها ترکیباتی هستند که در ساختار آن‌ها پیوند یورتانی وجود دارد. پلی‌یورتان (PU) نام عمومی پلیمرهایی است که دارای پیوند یورتانی می‌باشند. پیوند یورتانی از طریق واکنش افزایشی بین یک گروه ایزوسیانات و یک ترکیب دارای هیدروژن فعال مثل گروه هیدروکسیل تشکیل شده‌است. گروه‌های ایزوسیانات به شدت واکنش پذیر بوده و به همین علت پیشرفت واکنش آن‌ها نیاز به افزایش دما ندارد. (واکنش در دمای محیط صورت می‌گیرد.) مهم ترین ویژگی این گروه از پلیمرها این است که پس از واکنش، ساختاری پایدار بوجود می‌آید. پلی‌یورتان در اشکال مختلف مانند: فراورده‌های فوم، فیلم، الاستومرها، پودرها، مایعات و امولسیون‌ها قابل تولید هستند.
کاربرد
پلی اورتان ها به شکل های مختلف از جمله فوم‌های نرم، فوم‌های سخت؛ الاستومرها، ترموپلاستیک الاستومرها، رزین، رنگ، پوشش و… در دنیا کاربرد دارند. یکی از کاربردهای پلی یورتان ، استفاده به عنوان پوشش سطح لوله‌های مدفون در خاک با هدف حفاظت در برابر خوردگی می‌باشد. پلی اورتان مورد استفاده در این روش، از نوع ۱۰۰٪ جامد و با مواد اولیه ۲ جزئی است. ولی نبایستی چسبندگی زیادی به سطح لوله از این پوشش توقع داشت. پلی اورتان‌ها در شرایط کاربری خاص مانند دمای بالای خط لوله یا تعمیرات پوشش اصلی، کاربرد دارند و کمتر به عنوان پوشش اصلی خطوط انتقال استفاده می‌شوند. استفاده از پوشش‌های پلی یورتان جهت پوشش داخلی خطوط انتقال کاربرد بسیار محدودی داشته و به علت آزاد کردن ترکیبات سمی ایزوسیانات جهت پوشش داخلی توصیه نمی‌گردد. کاربرد پلی ن ترکیبات نیز به‌طور پیوسته رو به توسعه است.
ماستیک‌های پلی اورتان و سیلیکون با توجه به خواص شیمیایی و مکانیکی خود دارای کاربردهای مختلفی می‌باشند. در کانال های آب و فاضلاب، مخازن آب و فاضلاب، کف‌سازی سالن‌ها، پیاده‌روها، درز قطعات پیش‌ساخته و کلیه درزهایی که باید در برابر نفوذ آب و دیگر مایعات محافظت گردد استفاده می‌شود.
نحوه به‌کارگیری پلی اورتان
پلی یورتان ( پلی اورتان ) به عنوان یک عایق بسیار مناسب شناخته شده است، که کاربردهای آن با تغییر دانسیته و سلول بندی متفاوت می‌باشد. این مواد می‌تواند به عنوان عایق صوت (مواد سلول باز) یا عایق حرارت (مواد سلول بسته) استفاده شود. عایقکاری به کمک پلی یورتان عموماً یا به صورت پاشش یا تزریق یا پنل پیش‌ساخته می‌باشد.
خواص
- چسبندگی فوق‌العاده بالا با انواع سطوح مختلف
- مقاومت بالا در برابر عوامل خورنده محیطی و جوی
- حفظ قابلیت انعطاف در دامنه وسیع دمایی
- در درزهای عمودی سرازیر نمی شود (یا به اصطلاح شره نمی‌کند)
- غیر سمی و دارای تاییدیه مصرف در مجاورت آب آشامیدنی